Handboek Natuurkundedidactiek

6.2 Wiskunde, scheikunde, biologie en techniek

Literatuur

Achtergrond

Examenprogramma’s – De examenprogramma’s natuurkunde, scheikunde, biologie, wiskunde en NLT zijn te vinden op de website examenblad.

NGSS – De leerdoelen voor het onderwijs aan leerlingen van 5-18 jaar in Amerika zijn te vinden op de website Next Generation Science Standards. Zestig korte video’s illustreren diverse aspecten van de standards en het onderliggende raamwerk.

Over het onderwijs met de nieuwe standards zijn en worden veel artikelen gepubliceerd in de tijdschriften van de National Science Teachers Association (NSTA): Science and Children (basisonderwijs), Science Scope (onderbouw vo) en The Science Teacher (bovenbouw vo). Voor slechts US $ 39 per jaar (tarief 2020) kunnen buitenlanders internationaal lid van de NSTA worden en daarmee digitaal toegang krijgen tot deze tijdschriften.

 

NLT – Informatie over het vak NLT en de NLT-modules is te vinden op de website van de Vereniging NLT.

Afstemming wiskunde-natuurkunde – De artikelen hieronder gaan in op verschillende aspecten van de afstemming tussen wiskunde en natuurkunde: verhoudingstabellen, grafieken, evenredigheden en machtsverbanden.

Het artikel en het proefschrift hieronder gaan in op de transfer van de bij wiskunde aangeleerde algebraïsche vaardigheden naar het oplossen van natuurkunde-opgaven, door deze opgaven te voorzien van strategic hints en activation hints – waarbij deze laatste de wiskundige voorkennis van de leerling activeren (bijvoorbeeld door bij een natuurkunde-opgave rond s = v∙t het verband te leggen met de wiskundige vergelijking y = bx). Dat blijkt een positief effect te hebben op het probleemoplossend vermogen van de leerlingen.

Afstemming bètavakken – Het artikel hieronder geeft een verslag van de Ecent-conferentie 2014 over samenhang. De link naar Ecent geeft een overzicht van alle opbrengsten van deze conferentie.

Het artikel hieronder stelt dat vocabulaire, werk- en denkwijzen, en thema’s handig kunnen zijn bij het inventariseren van afstemmingsmogelijkheden tussen de bètavakken. De organisatie van het onderwijs in vakken hoeft niet per se op zijn kop. Het is zelfs maar de vraag of het zonder de monovakken kán. Er zijn veel instrumenten in publicaties en op websites om een begin te maken met meer samenhang in het bètadomein. Op de SLO-website Natuur & Techniek is een groot aantal links samengebracht, met korte aanduidingen die helpen bij het maken van keuzes.

Karakteristieke werk- en denkwijzen – De artikelen hieronder geven een toelichting op de voor de bètavakken gemeenschappelijke karakteristieke werk- en denkwijzen uit de bij de literatuur genoemde Kennisbasis natuurwetenschappen en technologie voor de onderbouw vo. Een richtinggevend leerplankader (Ottevanger et al, 2014). Met aandacht voor die werk- en denkwijzen kan de samenhang tussen de bètavakken in het voortgezet onderwijs op een hoger niveau worden gebracht: leraren van verschillende vakken kunnen naar elkaar verwijzen en laten zien dat ze dezelfde werk- en denkwijzen toepassen op een andere inhoud.

Het artikel hieronder geeft een voorbeeld van het ontwikkelen van (practicum)lessen vanuit denkwijzen, in dit geval de denkwijzen ‘patronen’ en ‘oorzaak-gevolg’.

Curriculum frameworks – In de UK zijn de drie bèta-vakverenigingen – de Royal Society of Biology (RSB), de Royal Society of Chemistry (RSC) en het Institute of Physics (IoP) – frameworks aan het ontwikkelen voor toekomstige curricula: adviezen voor beleidsmakers en curriculumontwikkelaars over waar het onderwijs in de verschillende bètavakken volgens hen over zou moeten gaan. Het artikel hieronder geeft een kort overzicht van de drie frameworks en gaat in op de overeenkomsten en verschillen tussen de drie producten.

Lesmaterialen

SaLVO – In het SaLVO-project is een groot aantal modules ontwikkeld rond de afstemming tussen wiskunde en natuurkunde. Het onder ‘Literatuur’ genoemde artikel Een leerlijn voor werken met verbanden (Mooldijk, 2008) geeft een overzicht van de ideeën achter dit project. Via link hieronder zijn de ontwikkelde lesmaterialen te vinden.